Özet Bölümü
Kompozit Nedir ?
Yapısı ve özelliği birbirinden tamamen farklı iki veya daha fazla malzemenin belirli işlemlerden geçirilip, birleştirilen malzemelerin özelliklerine sahip daha dayanıklı ve daha dirençli yeni bir malzeme üretilme işlemine “kompozit”, ortaya çıkan yeni malzemeye ise “kompozit malzeme” denir.
Daha basit bir soru sorup, basit cevap verecek olursak; “kompozit nedir?” sorusuna kısaca ‘Bir veya birden fazla malzemelerin melezlenmesi ile orta çıkan yeni ürüne kompozit malzeme denir’ diye bir cevap verebiliriz. Kullanımı arttıkça ilgi çekmeye devam eden kompozit başta elektrik aydınlatma olmak üzere birçok alanda popüler hale geliyor.
Bu yazıda, kompozit ve kompozit malzeme hakkında detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Dayanıklılığın Sembolü Kompozit
Kompozit işlemlerinde işleme sokulan malzemelerin özellikleri, oluşacak malzemeye daha baskın ve daha özellikli bir şekilde taşınmasını sağlar. Böylece, kompozit ile sanayinin her sektöründe kullanılan uzun ömürlü, ekonomik ve uygulanması kolay malzeme çeşitlilikleri ortaya çıkar.
Cam ile plastik maddesinin birleştirme işlemlerinde ortaya çıkan ürün hem cam özelliklerini hem de plastik özelliklerini taşır. Hatta ortaya çıkan ürünün direnci ve dayanıklılığı ana malzemelerin direncinden ve dayanıklılığından daha fazla olmaktadır.
Kompozit sektöründe amaç, tekli kullanımlarda dayanıklı ve verimli olmayan, ikili işlemlerde erimeyen malzemeleri, uygulama alanlarında uygun nitelikleri gösterecek standartlara getirmek için yeni malzeme üretmektir. Otomotiv sektöründen uzay sanayine, savunma sanayinden gıda sanayine kadar üretim araçlarının bütününde kullanılan malzemelerin en başında kompozit malzemeler gelmektedir.
Kompozit Ürünlerin Avantajları
- Yüksek Mukavemet
- Hafiflik, Montaj ve Sevkiyat Kolaylığı
- Metale Göre Düşük Maliyet
- Tasarım Esnekliği
- Boyutsal Stabilize
- Yüksek Dielektrik Direnimi
- Yanmazlık Özelliği
- Sıcaklıktan ve Soğuktan Etkilenmemesi
- Isıya Dayanıklılık
- Renk Seçenekleri
- Kalıplama Kolaylığı
- Korozyona Dayanıklılık
- Soğuk ve Sıcak Hava Şartlarında İzolasyon Özelliği
- Paslanmaz
- Elektrik ve Su Yalıtım Özelliği
- Rutubet ve Neme Dayanıklılık
- Çalınma Riski yok
- Çevre Dostu
- Antibakteriyel
Elektrik Sektöründe Kompozit Malzeme Kullanımı
Elektrik ve elektronik sanayisinin kullandığı malzemelerin önemli bir kısmı kompozit malzemelerden oluşmaktadır. Elektrik sektörünün ana malzemesi kablo ve ekipmanlarıdır. Kabloların dayanıklılığının artırılması, montajlaması ve uygulanması gibi alanlarda en sık başvurulan malzeme çeşitleri kompozit malzemelerdir.
Bakır kabloların sarılmasında ve korunmasında kullanılan bakır tellerin üzerindeki ince koruma ve üstteki plastik bazlı malzemelerin bütünü kompozit malzemelerdir. Isıya, kimyasallara ve neme karşı çok dirençli olmasından dolayı kompozit malzemeler ile kablolar korunmaktadır.
Elektrik sektöründe artık sacın, galvanizin yerini neredeyse her alanda kompozit malzemeler almıştır. Elektrik tesisatlarının yangın gibi durumlarda çok yüksek derecede ısıya dayanması için bu malzemeler tercih edilmektedir.
Güvenlik açısından da kompozit kullanımı çok daha önemlidir. Kablo gruplarının geçtiği yerlerde yangın durumunda kablolar yeterli ısılara dayanamadıkları zaman yangının daha büyümesine neden olacakları için kablo tavası gibi grupların kompozit malzemelerden yapılması ve taşınması çok önem arz etmektedir.
Elektrik sektörünün kompozit malzemeyi hem kablo imalatında hem de tavandan veya duvardan kablo gruplarının taşınması için kablo tava sistemlerinde de kullanması kompozit malzemenin elektrik sektöründeki stratejik önemini ortaya koymaktadır.
Galvaniz saçtan yapılan kablo tavaları neme, ısıya ve korozyona çok dayanıklı olmadığı ve aynı zamanda taşıma kapasiteleri sınırlı olduğu için kullanım ömürleri kısa olabilmektedir. Oysa kompozit malzemeden yapılan kablo tavalarının hem taşıma kapasiteleri çok yüksek hem de uygulama kolaylıkları ve dayanıklılığının fazla olmasından dolayı da kullanım ömürleri çok uzundur.
Güneş tribünlerinde sıcaklığa olan direnci sayesinde kullanılan tek malzemedir. Kompozit nedir? sorusuna tüm sektörleri göz önüne alıp cevap verecek olursak bu sorunun binlerce cevabı var diyebiliriz.
Sokak aydınlatmasında kullanılan lamba gövdeleri, ev ve işyeri sayaç panolarının korunmasında kullanılan malzemelerin bütünü kompozit malzemelerdir. Rüzgâr tribün kanatları hem ısıya hem neme dayanıklı olması ve aynı zamanda çok hafif olmalarından dolayı kompozit malzeme ile yapılır. Hafif ve dayanıklı malzeme olmasından dolayı kompozit malzemelerin her sektörde kullanım alanı bulunmaktadır.
Isıya karşı son derece dayanıklı silikon kablo çeşitleri tamamen kompozit malzemelerden üretilmiştir. Hafif olmaları çok yüksek ısılara dayanıklı olmasından dolayı özellikle seramik fabrikaları, çimento fabrikaları ve demir çelik fabrikalarından enerji taşıyan ısıya dayanıklı kabloların hemen hemen hepsi kompozit malzemelerden imal edilmiş kablolardır.
Diğer Sektörlerde Kompozit Malzeme Kullanımı
Elektrik sektöründe kompozit malzemeler sadece ısıya karşı dirençlerinden değil aynı zamanda çok düşük sıcaklıklara da direncinin olmasından dolayı tercih edilmektedir. Ana malzemelerin bir araya gelerek üretilen kompozit malzemelerinin kullanım alanları ana malzemelerin kullanım alanlarından daha fazladır.
Bu yüzden kompozit malzeme üretim sektörü diğer bütün sektörlere malzeme üretmek durumunda kalmıştır. Bundan dolayı stratejik bir sektör haline gelmiştir.
Kompozit malzemeler sadece elektrik sektöründe ağırlıklı kullanıyor değildir. İnşaat sektöründen ulaşım sektörüne kadar her alanda hayatımızın içinde yer alan malzeme türüdür. Binaların ısı ve ses yalıtımları, her gün kullandığımız otobüs durakları, otomobillerimizin iç mekân kaplamaları, kullandığımız gündelik eşyalarımızın çoğu kompozit malzemelerden üretilmiştir.
Kompozit malzemeden yapılan binalar, evler, bungalovlar da mevcuttur. Örnek videolarımızı izleyiniz.
Sağlık alanında ise kullanım alanları bir hayli fazladır. Diş dolgusundan, inorganik kemik (yapay kemik) yapımına kadar her dalda çok sık kullanılan malzemedir. Kullanım alanlarının çok geniş olmasından dolayı medikal aletlerin yapımında en sık kullanılan malzemelerin başında yine kompozit malzemeler gelmektedir. Hafif, dayanıklı ve uzun ömürlü olmalarından dolayı bu sektörde özellikle çok sık kullanılmaktadır.
Hayatımızın her alanında olan ve kullanılan bu malzemeyi yeterince tanımıyoruz. Her geçen gün teknolojinin gelişmesiyle sayıları artan kompozit malzeme çeşitliliği artık şimdiye kadar kullandığımız diğer ürünlerin ortadan kalkmasını sağlayacaktır. Bu yüzden kompozit malzeme üretimi bir ülke ekonomisi için çok önemlidir ve ülkemizde kullanımı bu önemine paralel biçimde hızla artmaktadır.
Makale: Sektörüm Elektrik Aydınlatma Dijital Dergisi araştırma servisi
