Eğer sigorta kutusu nedir, nerelerde kullanılır, ne işe yarar gibi soruların cevabını almak istiyorsanız; yazımızda sigorta ile ilgili merak ettiğiniz tüm sorulara yanıt bulabilirsiniz.
Sigorta Nedir?
Sigorta devreden geçen akımın belirli bir değerin üzerine çıktığı durumlarda elektriğin geçişini engelleyerek devreye bağlı alıcıların ve devre elemanlarının zarar görmesini engelleyerek arıza ve kazalara karşı koruma sağlayan açma elemanlarıdır.
Özet Bölümü
Sigorta Kutusu Nedir?
Eğer “sigorta kutusu nedir” diye merak ediyorsanız; elektrik akımının belirli bir değerin üzerine çıktığı durumlarda koruyucu ve önleyici mekanizmalar ile işlev gösteren sigortanın yer aldığı nesnedir. “Sigorta kutuları” ile “sigorta” elemanları bu kutunun içerisinde muhafaza edilmektedir.
Sigorta Ne İşe Yarar?
Sigortalar genel olarak belirli amper değerlerinde üretilen açma elemanlarıdır. Örneğin 10 amperlik bir sigortada eğer devreden 15 amper elektrik geçerse bu durumda sigorta otomatik olarak atacak ve akım geçişini engelleyerek mekan içerisindeki elektrik tesisatının korunmasını sağlayacaktır.
Eğer “sigorta kutusu nedir ?” ve ne işe yarar diye merak ediyorsanız; sigorta kutuları sigortanın içerisinde yer almasını sağlayarak sigortanın mekanın içerisinde açık bir şekilde yer almasını önler ve sigortanın korunmasını sağlar.
Böylelikle sigorta mekan içerisindeki dış etkenlerden korunarak mekanı elektrik akımının belirli bir değerin üzerine çıkması ile yaşanacak sıkıntı, kaza ve sorunlardan koruma işlevini kolaylıkla yerine getirir.
Sigorta Türleri Nelerdir?
Sigorta türleri 5 tanedir. Bunlar şu şekildedir:
- Buşonlu Sigorta: Elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüşmesi ile içinde bulunduğu iletkenin erimesini sağlayarak devreyi açan sigortalardır. Aşırı akımlarda devreyi çabuk açtığı için tercih edilen bu sigorta türünün, otomatik sigortanın çıkması ile kullanım alanı azalmıştır. Yarı iletken malzemeleri korumak için kullanılmaktadır.
- Bıçaklı Sigorta: Sigorta türleri arasında buşonlu sigortalar ile aynı çalışma prensibinde çalışan bu sigorta türü kaide ve sigorta olmak üzere iki parça mevcuttur. Kaidede lale kontaklar kullanılırken sigorta kısmının kontakları bıçak şeklindedir. Bu sigorta türü maliyeti ucuz olduğu ve aşırı akımlara çabuk tepki verildiği için tercih edilmektedir.
- Otomatik Sigorta: Az yer kaplayan ve buşonlu sigorta ve bıçaklı sigorta gibi tek kullanımlık olmayan ev ve sanayi tesisatlarında en çok kullanılan sigorta türüdür. B, C ve D olmak üzere 3 tür otomatik sigorta çeşidi mevcuttur.
- Cam Sigorta: Düşük güçlü besleme akımlarında kaynağı korumak için doğru akım devrelerinde ve elektronik devre girişlerinde kullanılan sigorta türüdür.
- Yüksek Gerilim Sigortası: Primer koruma elemanları olan yüksek gerilim sigortaları güç trafosu ve gerilim trafoları gibi yüksek gerilim teçhizatlarının korunması için kullanılan ve doğa koşullarına dayanıklı olarak imal edilen sigortalardır.
Sıva Altı Sigorta Kutusu
Sıva altı sigorta kutusu sıvanın altında yer alır. Adından da anlaşılacağı üzere sıvanın altında yer aldığı için dışarıdan bakıldığında tesisat donanımının belli olmadığı sigortalardır. Opak kapaklı ya da şeffaf kapaklı olarak üretilebilmektedir.
Sıva Üstü Sigorta Kutusu
Sıva üstü sigorta kutusu sıva altı sigorta kutularının aksine, sıva üstünde kullanılmak üzere tasarlanan ve üretilen sigorta kutularıdır. Tesisat donanımı dışarıdan bakıldığında belli olmaktadır. Pek çok modelde üretilen sigorta kutusu modelleridir.
Sigorta Kutusu Ölçüleri Değişkenlik Gösterir mi?
Sigorta kutularının ölçüleri kullanım amacına ve kullanım yerine göre birbirinden farklı ölçülerden oluşmaktadır. Evde, sanayide, iş yerlerinde kullanılan sıva altı sigorta kutusu ve diğer sigortaların ölçüleri birbirinden tamamen farklıdır.
Eğer bir apartmanda oturuyorsanız evinizde yer alan anahtar ve priz sayısına göre sigorta kutusu seçmeniz gerekmektedir. Binaların ana hattından gelen elektriği evinizin içine dağıtacağınız için tek bir sigorta anahtarı olursa kablolarda ısınma olması ve yangın çıkma riski otomatikten artacaktır.
Eğer müstakil bir evdeyseniz sigorta kutunuzun apartman dairesine göre daha büyük olması gerekmektedir.
Çünkü gelen elektrik direkt olarak sizin sigorta kutunuza bağlanacak ve buradan evinize aktarılacaktır. Yine birden fazla sigorta anahtarı olan ürünleri tercih etmeniz yangın ve kabloların aşırı ısınması riskini azaltacaktır.
Sigorta Kutusu Ölçüsü Neye Göre Belirlenir?
Sigorta kutusu ölçüleri belirlerken dikkate almanız gereken pek çok faktör vardır. Bu faktörler şu şekildedir:
- Kullanılacak yerdeki priz sayısı
- Kaç amperlik elektrik kullanılacağı
- Kullanılacak mekanın özellikleri
Bu özellikleri göz önünde bulundurarak alacağınız sigorta kutusunun ölçülerini belirlemeniz sigortanızın durmadan atmasını ya da kabloların aşırı ısınarak yangına neden olması ve elektrik devresine zarar vermesi gibi sorunların önüne geçmeniz konusunda size yardımcı olacaktır. Doğru boyutlarda seçmediğiniz sigorta kutuları sigortanızın işlevini gerektiği gibi yerine getirmesinin önüne geçecek ve pek çok soruna davetiye çıkaracaktır.
Sigorta Kutusu Ölçüleri
Genel olarak sıva üstü sigorta kutusu ve sıva altı sigorta sigorta kutusu ölçüleri şu şekildedir:
- 2’li sigorta kutusu modeli = 107 mm x 100 mm x 148 mm
- 4’lü sigorta kutusu modeli = 144 mm x 100 mm x 148 mm
- 6’lı sigorta kutusu modeli = 178 mm x 100 mm x 148 mm
- 8’li sigorta kutusu modeli = 213 mm x 100 mm x 168 mm
- 12’li sigorta kutusu modeli = 292 mm x 105 mm x 220 mm
- 16’lı sigorta kutusu modeli = 364 mm x 101 mm x 231 mm
- 16’lı çift katlı sigorta kutusu modeli = 340 mm x 229 x 104 mm
- 24’lü sigorta kutusu modeli = 308 mm x 110 mm x 336 mm
- 36’lı sigorta kutusu modeli = 326 mm x 110 mm x 465 mm
Sigorta Kutusu Modelleri
Sigorta kutularının temel görevi elektrik devresinin çalışmasının güvenilir bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak, devrede meydana gelecek sıkıntıların kaza, yangın gibi sıkıntılara yol açmasının önüne geçmek olsa da evinizde yer alan her eşya gibi sigorta kutularının da dış görünümü çok önemlidir.
Mekanınıza uygun bir şekilde dekoratif sigorta kutusu seçerek mekanınızın güzel görünmesini ve sigorta kutusunun mekanın ambiyansı ile uyum içerisinde olmasını sağlayabilirsiniz.
Peki, sigorta kutuları hangi modellerde üretilmektedir? Sigorta kutuları genel olarak aşağıdaki modellerde üretilmektedir:
Opak Kapaklı Sigorta Kutuları
Sigortanın içerisindeki elemanların dışarıdan bakıldığında görünmesini istemiyorsanız opak kapalı sigorta kutularını tercih edebilirsiniz. Bu sigorta kutularının kapağı opak olduğu için dışarıdan bakıldığında sigortanın devre elemanları görünmemektedir.
Opak kapaklı sigorta kutuları pek çok renkte üretilebilmektedir. Bu renklerin içerisinden mekanınızla uyum içerisinde olacak opak kapaklı bir sigorta kutusunu tercih edebilirsiniz.
Şeffaf Kapaklı Sigorta Kutuları
Bu sigorta kutusu modelinde kapak opak kapağın tam tersine şeffaftır. Eğer dışarıdan baktığınızda sigortanın atıp atmadığını kolayca anlayabileceğiniz pratik bir sigorta kutusu istiyorsanız şeffaf kapaklı sigorta kutularını tercih edebilirsiniz.
Şeffaf kapaklı sigorta kutuları da yine pek çok renk seçeneği ile üretilebilmektedir; bu modellerin opak kapaklı sigorta kutusu modellerinden farkı rengi ne olursa olsun sigortanın içerisinin dışarıdan görünebilmesidir.
Renkli Sigorta Kutuları
Renkli sigorta kutuları sadece dış çerçeve ya da kapağın da renkli olabileceği modellerde üretilmektedir. İsterseniz sigorta kutusu kapağı rengini mekanınızla uyumlu bir renk olarak seçebilir ve mekanınızla uyumlu bir görünüm yakalayabilirsiniz. Renkli sigorta kutularını seçecekseniz mekanınızın renk tahlillerini iyi yapmanızı öneririz.
Minimalist Sigorta Kutuları
Minimalist sigorta kutuları, en az desen ya da şekille üretilen ve mekanınızda sade bir görünüm yakalamak istiyorsanız size önerebileceğimiz sigorta kutularıdır. Beyaz ve siyah renklerde üretilen bu sigorta kutuları genelde maksimum sadeliğin yakalanması için opak kapaklı olarak üretilmektedir.
Araba Sigorta Kutusu Nedir?
Araçlarda kullanılan sigorta kutusu araçtaki tüm elektrik aksamlarını kontrol eden ve aracın modeli ve markasına bağlı olarak sigorta kutusu araba içerisinde motor bölmesinde ya da kumanda kablosunun hemen altında olabilir.
Aracınızda sigorta kutunuzun nerede olduğunu öğrenmeniz çok önemlidir. Eğer nerede olduğunu bilmiyorsanız araç kullanım kılavuzu içerisinde sigorta kutusunun nerede olduğu yazacaktır. Aynı zamanda sigorta kutusunun hangi elektrik aksamlarını kontrol ettiği ile ilgili çizim ve grafikler de bu araç kullanım kılavuzunda yer alacaktır.
Araba Sigorta Kutusu Nasıl Takılır?
Aracınızda her zaman yedek bir sigorta kutusu bulundurmanızı öneririz. Yedek sigorta kutusu yaşayacağınız bir olumsuz koşulu kontrol altına almanızı ve beklemeden hemen bozuk sigortayı yenisi ile değiştirebilmenizi sağlayacaktır.
Araba sigorta kutusu takarken eski sigortanızı yerinden çıkarın ve satın aldığınız yeni sigortayı tamamen takılana kadar sokun. Sigortanın tamamını sokmazsanız bu durumda araç sigortası görevini yerine getiremeyebilir. Bu nedenle, her zaman sigortanın tamamını yerleştirdiğinizden emin olun.
Arabada Sigorta Ne Sıklıkla Atar?
Arabada sigorta atması durumu genellikle nadiren gerçekleşmektedir. Eğer aracınızın sigortası çok sık atıyorsa bu durum aracınızda büyük bir elektriksel problemin olduğunu gösterecektir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda aracınızı detaylı bir inceleme için servise götürmenizi öneririz.
Arabada Sigorta Kutusu Fiyatları
Arabanız için satın alacağınız sigorta kutusunun fiyatı hangi sigorta türünün tercih edildiğine, sigorta türünün markasına ve sigortanın amperine göre farklılık gösterecektir. Dolayısıyla aracınızın sigortasını inceleyerek yeni aracınızda sigorta kutusu ölçüleri ve sigorta özellikleri hakkında fikir sahibi olabilir ve alacağınız yedek sigortayı bu şekilde belirleyebilirsiniz.
Sigorta Kutusu Seçerken Nelere Dikkat Etmeli?
Sigorta kutusu seçerken aşağıda paylaşacağımız hususlara dikkat etmenizi öneririz:
Teknik Özellikler Bakımından Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Sigorta kutusu seçerken her zaman işinize yarayacak ve ihtiyacınız olan model ve ölçüde sigorta kutusu almanız gerekmektedir. Uygun ölçüde tercih ettiğiniz sigorta kutusu uzun yıllar sigortanızda ve sigorta kutunuzda bir sıkıntı çıkmadan sigortanızı kullanabilmenizi sağlayacaktır.
- Aksi takdirde devre elemanları çok çabuk ısınabilir, yangın çıkma ve elektrik devresinin bozulma ihtimali artabilir. Bu tarz olumsuzluklardan kurtulmak için sigorta kutunuzun ölçüsünü iyi belirlemenizi öneririz.
- Garantili ürünleri tercih edin. Sigorta kutunuzun garantili olması sigorta kutusu kapağı ya da sigorta kutusunun başka bir bölgesinde meydana gelecek bir sorunda üretici firmaya ulaşabilmenizi ve gereken şartlar karşılanırsa sigorta kutunuzun onarım ya da yenilenmesi imkanına kavuşmanızı sağlar.
- Yine sigorta kutunuzun sağlam olduğundan emin olun. Sigorta kutunuzun yapıldığı materyalin kırılma ve hasar almaya karşı dayanıklı olması sigorta kutunuzu sıkıntı çıkmadan uzun süre kullanmanızı sağlayacaktır.
Görünüm Bakımından Dikkat Edilmesi Gerekilenler
Sigorta kutularının teknik özellikleri kadar dış görünümleri de mekanınızda istediğiniz görünümü ve ambiyansı elde etmeniz bakımından çok önemlidir:
- Daha önceden de bahsettiğimiz gibi sigorta kutusu satın alırken her zaman mekanınızın dekorasyonunu göz önünde bulundurmaya özen gösterin. Mekanınızın dekorasyonuna uygun olmayacak bir sigorta kutusu mekanınızda göze batacak ve istemediğiniz bir görünüme neden olacaktır.
Örneğin siyah renklerin ağırlıklı olduğu bir mekanda kırmızı ya da beyaz bir sigorta kutusu tercih ederseniz bu durumda sigorta kutunuz çok göze çarpabilir. Ancak siyah bir sigorta kutusu mekanınızda hiç göze batmayacak hatta mekanınızla uyum içerisinde olacaktır.
- Opak ya da şeffaf üretilen dekoratif sigorta kutusu tercih etmekte kararsız kalıyorsanız sigorta kutunuzun içinin görünmesini tercih edip etmeyeceğinizi sorgulayın. Eğer sigorta kutunuzun içinin görünmemesini istiyorsanız opak sigorta kutularını tercih etmenizi öneririz.
Eğer sigorta kutunuzun içerisinin görünmesi sizi rahatsız etmiyorsa ve sigortanın atıp atmadığını dışarıdan bakarak gözlemleyebilmek istiyorsanız size pratik kullanım olanağı sunan şeffaf sigorta kutularını tercih etmenizi öneririz.
Makale: Sektörüm Elektrik, Aydınlatma Dergisi konuk yazar
