yurt-disi-uretici-endeksi-nedir-ne-sinyaller-vermektedir (1)

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), belirli bir referans döneminde ülke ekonomisinde üretimi yapılan ve yurt dışına satışa konu olan ürünlerin üretici fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak fiyat değişimlerini ölçen fiyat endeksidir.

Bu veriyle, ihracat yapan üreticilerin maliyetindeki gelişimi görebiliriz. Mevcut kurlara göre de rekabet avantajının ne durumda olduğunu da maliyet cephesinden görmemiz mümkündür.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Aralık 2022 ayı YD-ÜFE verilerine göre Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi yıllık bazda %83.99 artıştan, %49.90 seviyesine sert bir düşüş göstermiştir.

Bunda emtia fiyatlarının ve lojistik endeksinin düşmesi ile beraber kurun yükselmemesinin de büyük katkısı vardır. Kaldı ki düşüş Kasım 2022 ayına göre bile %0,75 oranındadır. 12 aylık ortalamalara göre ise değişim %22.69 seviyesinde olduğundan düşüşün devamını bekleyebiliriz.

Detaylara baktığımızda; enerji yıllık bazda %83.46 artışla başı çekmektedir. Son dönemlerde enerji fiyatlarında yaşanan düşüş iç piyasaya yansırsa ihracata dayalı üretim maliyetinde de ciddi bir düşüş sağlanabilecektir. Ara malı dahil diğer tüm ürünler endeks değişimi civarındadır.

Yurt dışı ile ihracatçılarımızın rekabet etmesi için maliyetlerdeki bu gevşeme çok önemlidir. Toplam maliyetin içerisinde neredeyse %75’i civarına denk gelen enerji ve hammadde maliyetlerindeki bu düşüş hem rekabet avantajını artıracak hem de dolar bazında bile fiyat kırarak piyasa içerisindeki payını artırmasını sağlayabilecektir.

Burada önemli olan stok seviyelerinin optimum seviyelerde tutulması ve yüksek maliyetli stoğa yakalanmamaktır. Bir süredir stok yönetimi daha önemli hale geldi dememizin de sebebi budur.

Çin’de pandemi tedbirlerinin kaldırması global ekonomide pozitif bir hava estirse de tedarik ve arz sorunları bir süre daha fiyatlamalarda etkili olacaktır. Özellikle durgunluğa ilişkin gelen veriler dış talepteki zayıflamaya dikkat çekerken unutulan iç pazarı tekrar hatırlatacak ve ürün bolluğu enflasyonun düşüşünü kolaylaştıracaktır.

Burada önemli olan sizin varlık ve yükümlülük dağılımınızın bu harekete fırsata çevirecek yapıda olup olmadığıdır.

Görüşmek dileğiyle…

Hikmet Baydar
Hikmet Baydar, 1984 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümünden mezun olmuştur. Kamu sektöründe müfettişlik görevi ile başlayan kariyerine, finans sektöründe risk yönetimi, fon yönetimi ve portföy yönetimi gibi alanlarda devam etmiştir. Ekonomi alanındaki engin bilgi birikimiyle çeşitli platformlarda aktif rol alan Baydar, TRT, Bloomberg TV, CNNTÜRK, tv100, EKOL TV, EKO TÜRK, A PARA, CNBC-E ve Ulusal TV kanallarında ekonomi programlarına katılarak güncel verileri analiz etmiş ve yorumlamıştır. Ayrıca pek çok gazete ve dergide ekonomi üzerine kaleme aldığı yazılar yayımlanmıştır. Kariyeri boyunca bankalar ve Türkiye Bankalar Birliği çatısı altında bankacılık eğitimleri vermiştir. Aynı zamanda İstanbul Ticaret Odası, Uludağ İhracatçılar Birliği, İTKİB, KOSGEB, EBSO, Eskişehir Sanayi Odası, MÜSİAD ve YENİAD gibi kurumlarda, global krizlerin şirketlere etkileri, şirketlerin alması gereken önlemler ve kur ve faiz riskinden korunma stratejileri gibi başlıklarda seminerler düzenlemiştir. Bunun yanı sıra çeşitli üniversitelerde konferanslar vermiş ve konuşmacı olarak davet edilmiştir. Kurumsal Eğitimler Uluslararası düzeyde de başarılar elde eden Baydar, 2007 yılında Birleşik Arap Emirlikleri’nde düzenlenen Funds World Middle East konferansına Türkiye’yi temsilen konuşmacı olarak davet edilmiştir. Ayrıca, Chicago Mercantile Exchange tarafından düzenlenen Currency Futures yarışmasında “The Best Mega Trader” ödülünü kazanmıştır. ABD’de Futures Options sertifika programını tamamlamış, Fransa’da SNCF bünyesinde Fransız demiryolu işletmeciliğini incelemiştir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun İleri Düzey Lisans Belgesine sahip olan Hikmet Baydar, ileri düzeyde İngilizce bilmektedir. Finans, ekonomi ve risk yönetimi konularındaki uzmanlığı ile sektörde fark yaratmakta, bilgi ve deneyimini paylaştığı platformlarda dikkat çekmektedir.