yurt-disi-uretici-endeksi-nedir-ne-sinyaller-vermektedir (1)

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), belirli bir referans döneminde ülke ekonomisinde üretimi yapılan ve yurt dışına satışa konu olan ürünlerin üretici fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak fiyat değişimlerini ölçen fiyat endeksidir.

Bu veriyle, ihracat yapan üreticilerin maliyetindeki gelişimi görebiliriz. Mevcut kurlara göre de rekabet avantajının ne durumda olduğunu da maliyet cephesinden görmemiz mümkündür.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Aralık 2022 ayı YD-ÜFE verilerine göre Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi yıllık bazda %83.99 artıştan, %49.90 seviyesine sert bir düşüş göstermiştir.

Bunda emtia fiyatlarının ve lojistik endeksinin düşmesi ile beraber kurun yükselmemesinin de büyük katkısı vardır. Kaldı ki düşüş Kasım 2022 ayına göre bile %0,75 oranındadır. 12 aylık ortalamalara göre ise değişim %22.69 seviyesinde olduğundan düşüşün devamını bekleyebiliriz.

Detaylara baktığımızda; enerji yıllık bazda %83.46 artışla başı çekmektedir. Son dönemlerde enerji fiyatlarında yaşanan düşüş iç piyasaya yansırsa ihracata dayalı üretim maliyetinde de ciddi bir düşüş sağlanabilecektir. Ara malı dahil diğer tüm ürünler endeks değişimi civarındadır.

Yurt dışı ile ihracatçılarımızın rekabet etmesi için maliyetlerdeki bu gevşeme çok önemlidir. Toplam maliyetin içerisinde neredeyse %75’i civarına denk gelen enerji ve hammadde maliyetlerindeki bu düşüş hem rekabet avantajını artıracak hem de dolar bazında bile fiyat kırarak piyasa içerisindeki payını artırmasını sağlayabilecektir.

Burada önemli olan stok seviyelerinin optimum seviyelerde tutulması ve yüksek maliyetli stoğa yakalanmamaktır. Bir süredir stok yönetimi daha önemli hale geldi dememizin de sebebi budur.

Çin’de pandemi tedbirlerinin kaldırması global ekonomide pozitif bir hava estirse de tedarik ve arz sorunları bir süre daha fiyatlamalarda etkili olacaktır. Özellikle durgunluğa ilişkin gelen veriler dış talepteki zayıflamaya dikkat çekerken unutulan iç pazarı tekrar hatırlatacak ve ürün bolluğu enflasyonun düşüşünü kolaylaştıracaktır.

Burada önemli olan sizin varlık ve yükümlülük dağılımınızın bu harekete fırsata çevirecek yapıda olup olmadığıdır.

Görüşmek dileğiyle…

Hikmet Baydar
HİKMET BAYDAR 1984 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümünden mezun olmuştur. cnntürk, apara, tv100 bbntürk,e kotürk, vb televizyon kanallarında ekonomi ile ilgili programlara katılarak güncel verileri yorumlamıştır. Muhtelif gazete ve dergilerde ekonomi ile ilgili yazıları yayınlanmıştır. Bankalarda ve Bankalar Birliğinde bankacılık eğitimi vermiştir.