Sektörün içinde olanlar çok iyi, dışında olanlar az da olsa biliyorlar artık, ışık kirliliği diye bir gerçek var ve hepimizi ilgilendirmektedir. Sadece insanları değil; gökte uçan kuştan, denizdeki balığa, bitkiden, böceklere kadar hayatı olumsuz etkileyen ışık kirliliğini önüne geçmek lazım.
Işık kirliliğinin önüne; başta doğru teknikler olmak üzere, planlama, eğitim ve ilave olarak yasal düzenlemeler ile geçilebilir.
Vikipedia’ya göre ışık kirliliği; ışığın, canlıları rahatsız edecek şekilde yanlış kullanılmasıdır. ışık kirliliğinin insanlar hayvanlar ve bitkiler üzerindeki etkileri çok zararlıdır.
Yanlış yönde, yanlış miktarda, yanlış yerde, aydınlatılması gerekmeyen yerde ışık kullanımı hem ekonomik kayıp hem de rahatsız edici bir durumdur.
Işık, doğal ortam ögelerinden biri olup, insanın algılar yoluyla edindiği bilginin %95’i görme duyusuyla edinildiğinden önemlidir. Işık kirliliği farklı şekillerde gerçekleşir ve bunlar; Işık taşması, Kamaştırıcı ışık, Aşırı ölçüde ışık, Gökyüzü aydınlatmaları şeklinde gruplandırılır.
Güneş, aydınlatma bakımından anlamlı olan tek ışık kaynağıdır. Gündüzü geceye taşıma çabası olan aydınlatma, her bakımdan önemlidir.
Işık kirliliğinin, insan üzerinde, fiziksel ve ruhsal olumsuz etkileri tespit edilmiştir.
Işık kirliliği en çok; Sokak, cadde, yol aydınlatmasında, park-bahçe aydınlatmalarında, reklam panolarında, gökdelenler başta olmak üzere bina cephelerinde, güvenlik amaçlı aydınlatmalarda sıkça karşımıza çıkabiliyor.
Işık kirliliği modernleşme ile gelişen kentsel menşeili bir sorundur. Işık kolay çalışmak, daha sağlıklı görmek, güvende hissetmek için kullanılan araçtır. Fakat artan hatalı aydınlatmalar ışık kirliliğine neden olmaktadır. Çevre sorunları içinde eski yıllarda önemsiz bir yere sahip iken, son zamanlarda kirlilik olarak algılanmaktadır.
Pek çok ülkede bu kirliliğe karşı dernekler, birlikler ve ulusal komiteler kurulmuştur. Hedef; ışığın gerekli olduğu yerde kullanımı, iyi görme şartları ve gece güvenliğinin sağlanması, enerji tasarrufu ve gökyüzü karanlığının korunmasıdır.
- ABD’de Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği’nin 68 ülkeden yaklaşık 3000 üyesi bulunur.
- Japonya’da Yıldızlı Gökyüzünü Koruma Birliği kurulmuştur.
- Türkiye’de 1998’de Işık Kirliliği Çalışma Grubu faaliyete başlamıştır.
Uygulanmış kirli ışık saçan projeleri hepimiz görebiliyoruz. Projenin sahibi adına üzülüyorum. Hem ciddi paralar harcayın, hem de ortaya doğru bir aydınlatma çıkmasın. Üstelik bir de yanlış aydınlatmaya bağlı, gereksiz yere harcanan enerjiye ödenen paralar var.
İlk defa uygulama yapılacak projelerde, işin sahibinin doğru kaynaklara ulaşıp, doğru çözümler üreten teknikleri, teknolojileri, doğru adresleri bulması gereklidir.
Bazen bazı işlerde geri dönülmez hatalar oluyor ki, telafisi dahi mümkün olamıyor. İnsanın gözünü kanatan kötü aydınlatmalara verilen paralar, bu aydınlatma enerjisine ödenen paralar, üzücü.
Işık kirliliği, boşa giden paradır.
Kirli olan ne varsa karşıyım; ışığın kirliliğine de…
Bir dahaki sayımızda görüşmek üzere..