Aydınlatılan Eserin Estetiğini İstenildiği Gibi Göstermek “Mimari Aydınlatma”da En Önemli Hedeflerdendir

Aydınlatma teknolojilerinin yapılarda kullanımı, renk, ışık etkileri, dinamik aydınlatma yöntemleri ile mimari anlatıma değişik boyutlar kazandırdığı gibi aynı zamanda kent kompozisyonunda estetik ve fonksiyonel yönden yapı bütününe dikkat çekici  bir görünüş de kazandırmaktadır.

Yüzyıllardır doğal ışık mimarinin vazgeçilmez bir parçası olarak kullanılmıştır. İnsanoğlu yapay ışığı ilk önce ateşin yaydığı ışık ışınları ile tanımıştır.

Daha sonra elektrik yardımıyla sağlanan ışık ışınlarının kullanımı ise yaşamımızın önemli bir parçası haline gelerek yapay aydınlatma tekniğinin de gelişimini zorunlu hale getirmiştir.

  • Değişik aydınlatma araçlarının tasarımları, mimaride ve yaşamımızda kullanımını yaygınlaştırmıştır.
  • Yaşamın gece de devam etmesi mimarinin de karanlıkta canlılığının algılanması zorunluluğunu getirmiştir.

Önceleri mekanla ilişkisi kurulan ışık, yapay ışığın kullanımı ile binaların iç ve dış yüzeylerinde de yorumlanmıştır.

Aydınlatmada aşağıdaki bakış açıları her biri tercih seçeneği olarak ayrı ayrı değerlidir:

  1. Görünürlüğün sağlanması,
  2. İyi bir görüntünün elde edilmesi,
  3. Görüntünün gereği gibi olmasının sağlanması.

Ülkemizde, son dönem aydınlatma konusuna ilgi ve yöneliş  büyük bir hızla artmaktadır. Ülkemizin armadası inşaat sektöründeki büyük arz, her alanda, farklı görünüşlerdeki yapılar, mimarisine uygun doğru teknikler ile  aydınlatmayla daha öne çıkmakta, farkındalık yaratmaktadır.

Yapıya, dolayısıyla kente  ekstra değer katan sihirli bir değnek gibidir aydınlatma.

Tabii bunun yanında  bu çok önemli bir trend olsa da,  doğru ürün tercihlerinden ve en önemlisi  mimari-teknik yöntemlerden uzak hızlı kararlar ile çözümlerinde estetikten yoksun ve hatta rahatsız edici olduğunu gözlemekte  zor değil. “MİMARİ AYDINLATMA |” sanatsaldır.

Mimari aydınlatma“, güneş ışığının oluşturduğu aydınlıkta; yeni yapılar, yapılardaki yenilikler, büyük nitelik değişiklikleri ve doğada bundan ötürü ne çeşitli görüntüler oluşturduğu belleklerde otomatik yer etmiştir.

Yapay aydınlatmada bu nitelik çeşitliliği hem daha fazladır, hem de aydınlatma tasarımcısı tarafından amaca uygun olarak belirlenebilir ve oluşturulabilir.

Böylece yapıların iç ve dış görünüşlerine, kent bölümlerine, çeşitli kentsel değerlere ve genelde tüm görüntülere istenen karakter kazandırılabilir.

Yapılarda hem  dış  hem de iç görünüşlere istenen karakterin verilmesinde belirleyici rol oynayan aydınlığın niteliği, yapılara ve mekanlara kişilik katmaktadır.

Aydınlatma elemanları (armatürler) dış aydınlatmada olduğu gibi, iç mimari ile de bütünleşmeli, onun bir parçası olmalı, sonradan ekleme etkisi yaratmamalıdır.

Boyut, konum, malzeme niteliği gibi tüm özellikleri iç mimari ile birlikte belirlenmelidir. Başarılı aydınlatmalarda buna her zaman tanık olunmaktadır.

Yapıların projeleri, basit bir sonuca hizmet eder. Gelecekte içlerindeki yaşantı düşünülerek hazırlanır.

Dolayısıyla, mimari tasarım aşamasında, başarılı bir aydınlatma için gerekli veriler bilinebilir durumdadır.

Bu verilerden yola çıkılmalı, aydınlatma düzeni tüm özellikleri doğru mimari çözümleri ile buna göre oluşturulmalı, bilgisiz ellerden çıkmış ve çoğu kez yapıldığı gibi, yalnızca, “aydınlatması yapılmış ” mantığı ile hareket edilmemelidir.

Genel olarak, aydınlatmanın tekniği;  Işık Kaynağı-Göz-Nesne üçlüsünün belli özelliklerini birlikte kullanmaktadır.

Bu üç konunun üçü de bir arada, mimarlık, mühendislik gibi mesleki öğrenimlerde tam olarak yer almamaktadır.

Aydınlatmada üç yaklaşım başlığı altında açıklanmış olan üçüncü yaklaşım, yani aydınlatma tekniğinin belli estetik ve mimari anlayış içinde uygulanması ise, aydınlatma tasarımının mimari formasyona dayalı olmasını zorunlu kılmaktadır.

Günümüzde aydınlatma teknolojileri, yalnızca mekan aydınlatmanın ötesinde, ruh halinize eşlik eden, kısılıp açılabilen, bölgeselleştirilebilen, renk  farklılıkları yaratabilen, uzaktan kumandalar ile efektler yaratılabilen, bilgisayar destekli sayısız similasyon ile 3D showlar sunan ve daha birçok özelliği ile mimarinin elini dahada güçlendirmektedir.

Konut, ofis, sosyal alanlarda, iş merkezi, bina, her türlü yapının kullanıcı talepleri ve ihtiyaçları aydınlatma tasarımının çeşitlenmesi ve teknolojik olarak gelişmesine imkan sağlıyor.

İleri aydınlatma teknolojileriyle, yapıların gece görünümlerinde renk ve ışık gösterileri de yapılabilmektedir.

Ülkemizde tarihsel, anıtsal ve sembolik yapıların dekoratif aydınlatmasında kullanılan LED teknolojisi benzer aydınlatma sistemlerine göre tasarruflu olması ve çeşitli aydınlatma efektlerine olanak vermektedir.

LED aydınlatma ile  bir yapının gece mimari kimliğine zenginlik katabilecek boyutta renk, efekt ve animasyon gösterileri yapılabilmektedir.

Cisimlerin görülmesine ve renklerin ayırt edilmesini sağlayan aydınlatma, mimaride göz ardı edilemeyecek bir güçtür.

Çünkü ışık, yapıda mekanın var oluşunu belirleyen bir özelliktir. Aydınlatmanın  binaların mimari estetik bütünlüğünü etkilemede de büyük bir önemi vardır.

Kent atmosferinde mimaride yarattığı etki ile aydınlatmanın önemi, binaların gündüz ve gece imajının insan üstünde yarattığı farklı algılamalarla oluşturduğu etki de görülebilir.

Bir binanın gece kimliğinin vurgulanmasında mimarinin etkileyiciliğini sağlayan kontrastlar, malzemeler, renkler, hacimler kısacası estetik değerler aydınlatma teknolojisindeki gelişmelerin katkısıyla zenginlik kazanmaktadır.

  1. Aydınlatma mimari olarak etki eder.
  2. Aydınlatma estetik olarak etki eder.
  3. Aydınlatma ruhen etki eder.

Aydınlatma  “4. Ticari olarak etki eder”inin farkında olan veya isteyen yapı sahipleri, doğru adreslerden, doğru aydınlatma desteği alarak doğru mimari çözümler sunabilir ve farkındalık yaratabilirler.

Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle..