Değerli Sektörüm Dergisi okurlarım Ekim ayından merhaba..
Bu ay itibariyle işletmelerin dönemsel verilerinin son çeyreğine girmiş bulunuyoruz. Yeni yıla başlarken yapılan öngörüler, belirlenen hedefler, ciroların ve karların artışına yönelik planlamaların sonunda; son üç ay, işletmelerin karnelerine yansıyacak veriler ve gelecek olan yılın tahminlerinin masaya yatırılacağı önemli dönemlerden sayılır.
2020 yılının Mart ayından bu yana tüm dünyayı etkisi altına alan pandeminin, olumsuz etkilerinin halen sürdüğü bu yıl içinde özellikle piyasa ekonomisi yönünden gözlemlediğimiz hareketlilik, işlerin gidişatında büyümeler görülse dahi sanırım maliyet girdilerinin artışındaki hızlılık, işletmelerin karlılık hesaplarında istenilenlerin gerçekleşmediği bir biçimde olduğu görülmektedir.
Daha önceki yorumlarımda, yıl içinde fiyat listelerinde değişikliklerin olabileceği, hammadde fiyatlarında artışların devam edeceğini, bunun kaçınılmaz olacağını ifade etmiştim.
Ne yazık ki beklentilerim gerçekleşmiş olup, maliyet enflasyonun etkisinden, üretim sektörünün fazlaca etkilendiği görülmektedir.
Ocak ayından bu yana ortalama maliyetlerde %67 oranında bir fiyat artışı ile karşı karşıya kalındığı gibi, reel faizlerdeki artış ve döviz kurlarındaki dengesiz süreç, üretim sektörünün üzerinde olumsuz etkiler bırakmaya devam etmektedir. Bunların sonucu olarak, bu yıl yeni yatırımları görmek pek mümkün olmadı diyebiliriz.
Yılın son çeyreğine girerken son düzlükteyiz artıklar. Gelecek yılın öngörüleri, bütçe hazırlıkları Kasım-Aralık gibi değerlendirmelere alınacak, tahminlerde belirsizlik ihtimaline karşı yıl sonu durum tespiti ile daha müsbet kararlar alınabileceğini düşünmekteyim.
2020 yılında ihracatta olan artışın bu yılda da devam etmesi, işletmelerin likidite çarklarının en azından dönebildiğini, gelecek yıl hedeflerinde ise planlamalarında hassas olacakları, yeni pazarlar ile büyümeyi daha çok hedefleyecekleri döneme gireceklerini beklemekteyim.
Tabi tüm bu düşüncelerin yanısıra gelecek yılın belirsizliklerini unutmayalım. Dünyada para politikaları yeniden dizayn edilecek gibi duyumlar alıyoruz. Eğer bunlar zamana yayılarak uygulamaya girecekse, ülke ekonomilerinde hedefler yeniden şekillenebilir ki; biz bunlardan çabuk etkilenen ülkelerden biriyiz.
Son düzlükteyiz ve yıl sonuna doğru yaklaşıyoruz, umarım hesaplar tutmuş ve yüzler güler biçimde sektör yeni yıla umutla bakar.
Son çeyrek rakamları aynı zamanda gelecek yılın planlamasında önemli verilerdir. Tabi ki; yılın ortalamasını unutmamak lazım. Ben şimdiden söylemeliyim ki; gelecek yıl fiyat artışları durmayacak ve piyasalarda fiyat listeleri dönemsel hale gelecek.
‘Son düzlük’ tabir ettiğim yılın son çeyreği, kendi içimizdeki yarışın, mücadelenin somut zamanlamasının diğer bir adı olup, verilen istatiksel veriler ışığından değil, reel hesaplamaların yapılmasından kaynaklı sürdürülebilir, korumacı, karlı büyümeye yönelik hedeflemelerle, bu son üç ayın ardından gelecek yıla nasıl hazırlanmamızın gerektiğini de göreceğiz. Değerli dostlarım; son düzlük, başarı grafiğimizin finali olacak.
Tüm bu durumları göz önüne alıp bir değerlendirme yaptığımızda; sanayimizde gelişme ve reel büyüme devam edecek ama iç piyasa dinamiklerinde istenilen hareket ivmesinde, bizleri mutlu edecek bir tablo şu an için bana göre bir çok açıdan kaygı verici görünüyor.
Bu yılın son düzlüğünde bitiş noktasına yaklaşırken üretim ekonomisinde yer alan tüm paydaşların, işlerinin yolunda gitmesi yönündeki dileklerimi tekrarlıyor, tüm sektör dostlarıma sağlık, esenlikler diliyorum.
Gelecek sayıda görüşmek üzere..
