hikmet-baydar-sektorum-dergisi-e1515758095877

Döviz dalgalandıkça şirketler bazen işlem yaparken bazen de işlem yapmadan kurlardaki hareketliliğe bağlı olarak kur farkı kar veya zararları yazarlar. Kimi zaman bunun farkına bile varamazlar ve yıl sonunda bir anda önlerine gelebilir.

O zaman da ya fiktif bir karlılıkla karşılaşıp vergisini öderler ya da gerçekte olmayan zararları yazarak bilançolarını bozup kredibilitelerini riske sokarlar.

Örneğin uzun vadeli yüklü miktarda döviz kredisi kullanan firmalar, kurlar yükseldiği zaman değerlemelerde TL karşılığında ciddi kredi büyümesi göstermek zorunda kalırlar.

O zaman da firmanın yükümlülüklerinde ciddi bir artış gerçekleşmiştir. Oysa bu kredilerin ödendiği taksitleri yüksek kurdan etkilenmiş olup, gelecek dönemde fiyatlamalarda yeni kur seviyesi maliyetlere katılarak fiyatlar ayarlanmakta ve kur farkı zararı ciroyla müşteriden alınmaktadır.

Farklı şekillerde bu problemler sık sık oluşmaktadır.

Peki firmalar bu sorundan nasıl kurtulabilirler?

Önce bilançolarının varlık (aktif) ve yükümlülük (pasif) taraflarının sadece dövize endeksli olanlarının bir listesini yapmalılar. Örneğin varlık bölümüne bankadaki döviz hesapları, döviz cinsi alınan çekler, döviz cinsi tahviller gibi dövizle ilişkili tüm varlıklar listelenmelidir. Sonra yükümlülük tarafında bulunan alınan döviz kredilerinin kalan ana para toplamları, verilen dövizli çekler ve döviz cinsi borçlar toplanır.

Yükümlülük toplamı ile varlık toplamı denk ise sorun yok. Ancak, farklılık arttıkça dalgalanmalardan etkilenme ihtimali de o kadar artıyor. O zaman dalgalanma dönemlerinde fark kadar vadeli işlem kontratlarıyla durumu dengelemek mümkün.

Bir de bu açıdan şirketinize bakın ve kur farkı kar ve zarar toplamlarını kontrol edin. Kar varsa içiniz rahat etmesin. Bu sizin şimdilik şanslı olduğunuzu gösterir o kadar. İleride tam tersine zararlar da yazılabileceğinden. Kur cinsinden varlık ve yükümlülüklerinizi eşitlemenizde fayda var.

Saygılarımla,

HİKMET BAYDAR 1984 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümünden mezun olmuştur. CNBC-E, TRT, SKYTÜRK, vb televizyon kanallarında ekonomi ile ilgili programlara katılarak güncel verileri yorumlamıştır. Muhtelif gazete ve dergilerde ekonomi ile ilgili yazıları yayınlanmıştır. Bankalarda ve Bankalar Birliğinde bankacılık eğitimi vermiştir.