Richard Kelly ve Mimaride Aydınlatma

21. yüzyılın en ikonik yapılarının mimarı olan Richard Kelly, yapılarında çok basit fakat etkili bir yöntem kullanır. Hayal edip tasarladığı her binanın aydınlatmasına ayrı bir önem verir. Bu yapılar arasında Glass House, Texas’ daki Sanat Müzesi’nde bulunan Seagram da bunlara dahildir. Mimari yapıların ışıklandırılıp aydınlatılması konusu genellikle mühendisliğin bir alanıymış gibi görülür.

Mühendislik bir mimari yapıdaki ışık seviyesinin çalışanlar için yeterli ve uygun olup olmadığına karar verdikten sonra o yapıyı aydınlatmak için geçerli aydınlatma çözümlerini sunar. Richard Kelly ile mimari yapıların aydınlatılması ve ışıklandırılmasında farklı bir tasarım felsefesi belirir. Richard Kelly, mimari aydınlatmayı skenografik persfektifle birleştirerek kullanmaya başlar.

Günümüz mimari yapılarında da Richard Kelly‘ nin aydınlatma felsefesi göz çarpar. Ancak ortaya atıldığı dönem itibariyle mimari tasarıma, ışığın kullanımıyla getirilen bu yaklaşım oldukça radikal olarak nitelendirilir.

Dönemi için son derece devrimsel bir anlayışa sahip olan Richard Kelly’ nin, modern mimari yapıların ışıklandırılıp aydınlatılmasında büyük etkisinin olduğu yadsınamaz. Richard Kelly‘ nin ışığı bir ressamın boyaları gibi kullandığı mimari yapıların başında New Canaan’ da bulunan “Glass House” gelir.

Transparan mimari için bir meydan okuma anlamına gelen bu yapı, popülaritesini giderek arttırarak tüm dünya tarafından kabule dilen bir yapı stili haline gelir. Mimari yapı temiz ve pürüzsüz camlarla çevrilidir. Gece olduğunda bu camlar, mekan sahipleri için aynı zamanda bir ayna işlevi görürler.

Richard Kelly aynı zamanda yapının etrafında bulunan ağaç ve çimlerin aydınlatmasını azaltarak ışığın içten dışa doğru akışını da sağlar.

New Canaan’ da bulunan Glass House, mimarın aydınlatma ve ışıklandırmaya dair geliştirdiği anlayışın ilk örneği olsa da mimari yapılardaki aydınlatma ve ışıklandırmaya yönelik ilk fikirler üniversite yıllarında mimar adayının zihninde şekillenmeye başlar.

Mimarın üniversite yıllarında yayınlanan “College Art Journal” adındaki bir sanat dergisi için yazdığı deneme (1952) bize mimarın zihnindeki aydınlatma ve ışıklandırma teorilerini bize açıklaması açısından önemlidir.

Richard Kelly’ ye göre, modern yapıların karşılaştığı aydınlatma çözümlerinin hepsi doğada bulunmaktadır. Ünlü mimar, bir mekanın aydınlatılmasında üç ana temel dürtünün rol oynadığını savunur. Bunlar; odaklanmış ışıltı (FocalGlow), Illuminating Ambience (Mekan Aydınlatması) ve Işıltıların Oyunu (Play Of Brilliants) olmak üzere üç ana grupta toplanır.

Mimara göre, odaklanmış ışılt (FocalGlow) modern mekanlardaki alanların üzerine odaklanmalıdır. “Bu, favori okuma koltuğunuzu aydınlatan birkaç ışık olabilir. Mimarideki bu unsur, yüzünüzü aydınlatan bir kandil olabilir”. “Odaklanmış ışıltı ayrı parçaları birleştirir, dikkati toplar veya bir dükkandaysanız ürününüzün satılmasına yardımcı olur. Işık, iç mimari ve dekorasyonda önemli unsurlarla önemsizlerin ayırt edilmesine yardımcı olur.”

Mekan aydınlatması (AmbientIlluminating)

Çevrenin genel olarak aydınlatılması demektir. Karanlık denizde yüzen bir sandaldaki ışık, mekan aydınlatmasıdır.” Mekan aydınlatması formu ve yığını minimize eder imarın “Işıltıların Oyunu” olarak nitelendirdiği unsur ise renkli ve dinamik olmalıdır. ” Bir balo salonundaki avize veya bir mağaranın duvarındaki ışıltılar, doğadaki ışıltı oyununun akisleridir. Işıltı merak uyandırır ve optik sinirleri harekete geçirir.” Mimar Richard Kelly’ nin modern mimari ve aydınlatmayla ilgili makalesi burada son bulsa da O’ nun ışıklandırma ve aydınlatmaya dair öngörü ve fikirleri modern mimarinin pek çok yapısında kendisine bir yer bulmayı başarmıştır.

Sektörüm Dergisi aylık yayımlanan ,Google News, Google Gazetelik-Dergilik, Bundle Haber Uygulaması, Turkcell Dergilik ve diğer tüm dijital mecralarda ve sosyal medya kanallarımızda, eş zamanlı olarak Elektrik, Aydınlatma, Enerji, Güvenlik ve Otomasyon sistemleri sektörlerinde ihtisaslaşmış, Türkiye'nin en güçlü yayın sağlayıcı basılı yayın ve dijital dergisidir. Ulusal ve Uluslararası arenada seçkin okur kitlesine en geniş haber içeriğini sunar. 2020 mart ayından beri sadece dijital olarak devam eden sektörüm dergisi sıfır karbon bir firmadır.