Cotainment , türkçesinin bulaşma olarak tercüme edilmesi gereken tabirdir.
Bu teknoloji işletmelerde özellikle de tehlikeli işlerin yapıldığı bölümlerde ortama tehlikeli madde veya molekülün yayılmasını önlemek amacı ile alınmış tedbirler demetidir.
Burada amaç ortamın tamamen temiz tutulması ve çalışanın herhangi bir maske veya koruyucu elbiseler giymesine gerek kalmaksızın işletmede çalışmasının sağlanmasıdır. Bu tür tehlikeli ortamlarda bu tür tedbirler alınmaz ise kişilerin uzun süreler koruyucu kıyafetler ile zor şartlar altında çalışması çok zordur. Dolayısı ile ortamı temiz tutmak için uygulanacak Containment şartları önem kazanmaktadır. Ortamlarda kişilerin maruz kalabilecekleri asgari bölge şartlarını tanımlayan OEL seviyeleri olarak da belirlenen klasifikasyon aşağıda gösterildiği gibidir.
OEL : Çalışma şartlarında maruz kalınan limit değerler , Mesleki Maruziyet Limiti, ( Ofisde yeni başlayan Müh. arkadaşımızın bulduğu tam karşılık )
Tehlike seviyesi Sınır dozlar OEL Günlük doz
6- Ekstra zehirli, < 200 ng
5- Yüksek seviyede zehirli, < 1µg/m3 , < 0,1 mg / gün
4- Zehirli, 1- 10 µg/m3 , 0,1- 1 mg gün
3- Az zehirli, 10- 100 µg/m3 , 1 – 10 mg / gün
2- Zehirlenme sınırında, 100- 1.000 µg/m3 , 10 – 100 mg / gün
- Zehirsiz, 000- 5.000 µg/m3 , > 100 mg /gün
5 ve daha yukarı tehlike sınıflarında sadece izolatör altında çalışılır,
2-5 arası koruyucu folyo sistemleri ile çalışılır,
2-3 arası özel vana lar ile ,
1-2 bölgelerinde lokal emiciler yeterli olmaktadır.
Koruyucu folyolar ile yapılan çalışmalar da dispozıbıl olarak bol miktarda folyo kullanılır. Üretim makine ve cihazları bu folyolar ile kaplanır. İşlem bittikten sonra bu ürün bulaşan folyolar ortamdan güvenli biçimde uzaklaştırılacak şekilde kullanım bulurlar.
Folyoların içinde gerekir ise müdahale etmek için eldiven şeklinde tasarlanmış müdahale noktaları oluşturulmuştur. Bu malzemelerin genel özelliği , batarya şeklinde iç içe girmiş şekilde muhafaza edilmesi ( Tek yönlü kullanılarak ) Mevcudun tükenmesinde ise yeni bir kartuşun yerleştirilmesidir.
Her parça kullanımdan sonra kablo bağı ile bir modülün her 2 tarafı bağlanır ve falçata ile kesilerek birbirinden uzaklaştırılır. Ürün her zaman bu torbanın içerisinde bulaşmış olarak kalır. Çoğu zaman iç içe girmiş 2 PE torba kullanılır. Dış torba tam güvenlidir , iç torba ise bulaşma riskine karşı kabin içinde açılır.
Genellikle toksik ürünlerin ve tehlikeli diğer ürünlerin ( biolojik ) üretildiği alanlarda bu teknoloji kullanılır. Bu tür ortamlarda çok sık ürün değişikliği arzu edilmez bazı ürünlere dedike üretimler yapılır. Kampanya türü üretimler de aynı tesislerde üretilebilir.
En çok kullanıldığı yerler ise tehlikeli maddelerin porsiyonlandığı ve tartıldığı yerler, API tesisleri ve dolum , aktarma bölümleri,
Bu amaç ile kullanılan PE kompozit folyoların antistatik özellikte olması hem güvenlik açısından hem de toz ürünlerin tamamı ile akması açısından önemli kabul edilir.
Bulaşma teknolojilerinde en büyük değişiklikler, split valf de dediğimiz özel tozutmayan vanaların kullanım bulmuş olmasıdır. Genellikle tüm bu ekipman solid üretimlerin yapıldığı işletmelerde gündeme gelmektedir.
Split vanalar aktif halde iken yani vana açık iken kelebek vana ortadan ikiye ayrılır her iki tarafının iç yüzeyine toz bulaşır. Daha sonra pasif pozisyona geçerken aktif parçalar birbiri üzerine kapanır ve ortama ilaca bulaşmayan temiz bölge çıkar. Bu şekilde vana dan hiçbir toz dışarıya çıkmaz.
