En son açıklanan enflasyon verileri herkesi son derece olumsuz etkilemiştir. O yüzden bu yazımızı enflasyona ayırdık. Bir yandan kurlardaki büyük hareket, diğer yandan global arz sıkıntıları nedeniyle artan fiyatlarla birlikte enflasyonda ciddi oynamalara neden olmuştur.
TÜFE Kasım 2021 ayından sonra sert bir sıçrama yaparak yıllık bazda; Aralık ayında %36.08, Ocak 2022 ayında da %48.69 seviyelerine gelmiştir. Böyle bir hareket tüm piyasayı alt üst etmiştir.
Peki Bu Süreç Devam Eder Mi?
Bunun için maliyetlerdeki değişime bakıyoruz ve yurt içi ÜFE verilerinin seyrini inceliyoruz. Burada ise iki konuyla karşılaşıyoruz; global fiyat artışlarının ÜFE‘yi yükseltmeye 2020 yılı Temmuz ayından beri başladığını, son kur artış ve dalgalanmasıyla önce Aralık 2021’de yıllık bazda %79,89 ve oradan da Ocak 2022 ayında %93,53 seviyelerine kadar yükseliş yaşandığını gözlemliyoruz. Yani hem global fiyat artışları hem de içerideki kur dalgalanmasının etkisinde kalınmıştır.
Diğer verilere baktığımızda; hizmet üretici fiyat endeksinin de benzer bir hareket sergilediğini görüyoruz. 2020 yılı Haziran ayından beri yükselmekte olan ‘Hizmet ÜFE’ verisi Ekim 2021 ayında %38.08, Aralık 2021 ayında da %54.89 seviyelerine kadar yükselmiştir.
Girdilere detaylı baktığımızda; rafine petrol ürünlerinde artışın yıllık bazda %180.75, ham petrol ve doğal gazın %162.84, ana metallerin %136.29 gibi yüksek oranlarda arttığını görüyoruz.
Enerji ve metal gibi önemli girdilerde fiyat artışlarının çok yüksek olması, önümüzdeki dönemde de TÜFE oranlarında artışın devam edebileceğini göstermektedir. Temel gıda ürünlerinde yapılan KDV indirimlerinin fiyatları düşürücü etkisi, rafa gelen ürünlerin yüksek KDV’li olmasından ve fiyat artışlarının devam etmesinden dolayı, sınırlı kalabilir.
Mevcut veriler enflasyonda henüz zirveye gelinmediğini, artışın bir miktar daha devam edebileceğini göstermektedir.
Ancak fiyat artışlarının talebi olumsuz etkileme potansiyelini unutmamak lazım. Yani yükselen fiyatlarla birlikte talep zayıflaması yaşanırsa, piyasalarda bir durgunluk baş gösterebilir.
O zaman fiyatlarda bir gevşeme görebiliriz. Şimdilik gözümüz ÜFE verisinde olacak ve düşüş olması durumunda enflasyonda gevşeme olabileceği konuşulmaya başlayacak.
Mart ayından itibaren gelebilecek faiz artırımlarıyla birlikte global talepte daralma riskinin artabileceği de unutulmamalı. O zaman enflasyonda düşüşü konuşma imkanımız olabilir. Burada önemli kriter kurdur. Yani TL istikrarını koruyamaz, kurda dalgalanma olursa o zaman yeni bir dalganın gelmesi kaçınılmaz olur.
Görüşmek dileğiyle…
