Sizlere bu ay ki yazımda Elektronik Hizmet Uygulamaları ve E-Vergilendirmenin gelişiminden bahsetmek istiyorum.
Dünyada cep telefonu, tablet, bilgisayar ve internet kullanımındaki artışla, birbiriyle çift yönlü bir ilişki içinde olan elektronik hizmet uygulamalarının gün geçtikçe arttığı görülmektedir.
Buna paralel olarak günümüzde vatandaşların e-devletler’den aldıkları hizmetler de bir çok ülkede zorunlu hale gelmiştir. 1998 ve sonrasındaki Vergi Dairesi Otomasyon Projesi (VEDOP) ile başlayan e-vergilendirme hizmetleri son olarak pilot illerde uygulanmaya başlanan ve Temmuz beyannameleri ile birlikte de tüm illere yayılan Muhtasar Hizmet Beyannameleri olarak genişleyerek uygulanmaya devam etmektedir.
Elektronik hizmetler, devletlerin vatandaşları ile ilişkilerinin zamandan bağımsız şekilde yürütülmesinde büyük bir rol üstlenmektedirler.
Bu bağlamda e-devletin Türkiye’deki tarihsel gelişimi incelendiğinde; 1983’te oluşturulan Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 1997’deki Türkiye Ulusal Enformasyon Altyapısı Anaplanı (TUENA), 1998’de kurulan E-Ticaret Koordinasyon Kurulu ve bu kurulun çalışmaları ile 2001 yılında “e-Türkiye Girişimi” altında yapılan çalışmalar ve 2003’te uygulanmaya başlanan e-Dönüşüm Türkiye Projesi ve 2006’da “e-devlet ana kapısı” isimli proje ile kamu hizmetlerinin vatandaşa toplu şekilde sunulduğu http://www.turkiye.gov.tr adresli tek bir internet sitesinin kurulması ve bunu takiben sunulan e-hizmetlerin geliştirilmesine katkıda bulunan birçok kamu kurumunun e-devlet uygulamalarının çeşitlendiği görülmektedir.
Sözü edilen e-uygulamalardan biri de elektronik vergilendirmedir.
E-vergilendirme, mükellefle gelir idaresi arasındaki iletişimin ve borç-alacak ilişkisinin internet ortamında kurulabilmesi ve sürdürülebilmesine imkan vererek; borç sorgulayabilmek, e-beyanda bulunmak, vergi borcunu online (çevrimiçi) ödeyebilmek gibi mükelleflere internet aracılığıyla verilen çeşitli hizmetleri ifade etmektedir.
E-vergilendirme Türkiye’de e-devlet kapısı üzerinden Maliye Bakanlığı’nın sunduğu iki entegre hizmetle ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sunduğu 14 entegre hizmetle sağlanmaktadır.
Sözü edilen bu hizmetlerin temeli GİB’in 1998’de uygulanmaya başlanan Vergi Dairesi Otomasyon Projesi (VEDOP)’ne dayanmaktadır.
VEDOP birden çok projeden oluşan en önemli kamusal bilişim projelerindendir. VEDOP süreci; Kasım 1998’de VEDOP 1 ile başlamış, Nisan 2004’te VEDOP 2 ve 17 Temmuz 2007 tarihinde VEDOP 3 ile devam etmiştir.
2008’den günümüze ise elektronik vergilendirme uygulamaları VEDOP 4 olarak adlandırılmadan, eklenen yeni, çeşitli alt projelerle varlığını sürdürmüştür.
Vergi dairesi otomasyon projelerinin temel amaçları; vergi dairelerinde tam otomasyon sağlanması, daha etkin ve hızlı bir Gelir İdaresi Başkanlığı, mükellef odaklı hizmet sunumu, bilgi ve iletişim teknolojilerine dayanan iş süreçleri, kayıt dışı ekonomi ile mücadele ve diğer kurum ve kuruluşlarla veri paylaşımının etkinleştirilmesidir.
Projenin hedefleri;
- vergi dairesi işlemlerinin tam otomasyonu,
- merkez ve vergi daireleri arasındaki veri iletişim altyapısının ileri teknolojilerle geliştirilmesi,
- yeni vergi mevzuatına uygun uygulamaların geliştirilmesi,
- mevcut sistemlerdeki 2000 yılı uyumluluk sorununun giderilmesi,
- yeni vergi mevzuatına uygun olarak tam otomasyona geçirilmiş vergi sistemi,
- Türkiye’ye yayılmış 150 den fazla vergi dairesi ile Ankara merkez ve 4 bölgeyi birbirine bağlayan gelişmiş veri iletişim altyapısının kurulması,
- binlerce çalışanın sistem kullanımı konusunda eğitimi, sistemlerin entegrasyonu,
- sistem işleyişinde birikme ve gecikmeye yol açan hususların tespit edilmesi,
- sistemin işleyişini hızlandırıcı tedbirlerin araştırılması,
- kullanıcı ihtiyaçlarına daha fazla cevap verebilecek iyileştirmelerin belirlenmesi,
- otomasyon ile geleneksel uygulama arasındaki uyumun en üst düzeyde tutulmasını sağlayacak tedbirlerin araştırılması idi.
Şimdilerde emekli olan ya da çalışma hayatında tecrübelenmiş biz X kuşağı çalışanları bu sistemlerin elektronik ortama geçmeden önce yaşanan sıkıntılarını hatırlıyoruz.
Her geçen gün gelişen sistemler hem devlet kurumlarına hem de mükelleflere önemli oranda zaman ve verimlilik kazancı sunmaktadır.
Görüşmek dileğiyle…
