Türkiye İstatistik Kurumu, Eylül 2022 ayı dış ticaret endekslerini açıkladı. Söz konusu bültene göre; ihracat birim değer endeksi Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %2,7 arttı.
Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %9,2, ham maddelerde (yakıt hariç) %6,9 ve yakıtlarda %41,7 artarken, imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) %0,4 azaldı.
Özellikle imalat sanayisinde %0.4 düşüş son derece dikkat çekicidir. Bu veri bize ihracatta pahalı üründen ucuz ürüne doğru bir yoğunlaşmanın olduğunu göstermektedir. Diğer bir deyişle, ilk bakışta fiyatlar düşmüş gibi algılansa da asıl konu fiyat sepetinde daha düşük fiyatlı ürünlerde hacmin daha çok artmasıdır.
İhracat miktar endeksi ise, Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6,2 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %2,7, yakıtlarda %57,7 ve imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) %4,3 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %8,7 azaldı. Enflasyon ve fiyat değişikliği dışlandığında, reel anlamda ihracatta bir artışın gerçekleştiğini görmekteyiz.
İmalat sanayisinin %4.3 artışı sanayisinin çarklarının olumlu bir şekilde döndüğünü göstermektedir. Gelelim ithalata; İthalat birim değer endeksi Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %27,4 arttı.
Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %11,0, ham maddelerde (yakıt hariç) %1,8 ve yakıtlarda %157,3 artarken, imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) %0,5 azaldı.
Burada ham maddelerde %11.8 fiyat artışı maliyetlerde artışın yıllık bazda enflasyonun altında kaldığını göstermektedir. Ancak enerji hala ciddi bir maliyet unsuru olmaktadır. %157.3 artış da bunu teyit etmektedir.
İthalat miktar endeksi ise Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8,4 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %9,9 ve yakıtlarda %22,6 azalırken, ham maddelerde (yakıt hariç) %13,7 ve imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) %14,3 arttı.
Özellikle ham madde miktarında artış içeride üretim artışı demek olduğundan son derece önemlidir. Yakıtlardaki azalma da fiyat yüksekliğinin talebi nasıl olumsuz etkilediğini göstermektedir.
Görüleceği üzere miktar bazında hem ihracat hem de ithalatta artışlar devam etmektedir. Bu durum reel anlamda büyümenin devam ettiğini açıkça göstermektedir.
Görüşmek dileğiyle…
